Ποια είναι η συχνότητα της κεφαλαλγίας;
Η κεφαλαλγία (πονοκέφαλος) είναι ένα σύμπτωμα το οποίο όλοι σχεδόν οι άνθρωποι έχουν παρουσιάσει μία τουλάχιστον φορά στη ζωή τους. Το 5-10% από αυτούς ζητά ιατρική βοήθεια με αποτέλεσμα οι μισοί από τους ασθενείς που καταφεύγουν στο γιατρό για διάφορους λόγους να αναφέρουν μεταξύ άλλων ενοχλημάτων και κεφαλαλγία.
Πού οφείλεται η κεφαλαλγία;
Ο εγκέφαλος δεν πονάει. Πόνο στο κεφάλι προκαλούν οι παθήσεις των ανατομικών μερών που τον περιβάλλουν. Αυτά είναι τα αγγεία, τα νεύρα, τα οστά, οι μύες, οι μήνιγγες, τα μάτια, τα αυτιά, οι παραρρίνιοι κόλποι, τα δόντια και το δέρμα.
Πώς ταξινομούνται οι κεφαλαλγίες;
Οι κεφαλαλγίες ταξινομούνται στις "ιδιοπαθείς", όπου ο πονοκέφαλος είναι το κύριο ενόχλημα και στις "δευτεροπαθείς", όπου ο πονοκέφαλος εμφανίζεται ως εκδήλωση κάποιας άλλης νόσου, που αφορά είτε τα παραπάνω ανατομικά τμήματα που εντοπίζονται στο κεφάλι και τον αυχένα, είτε άλλα συστήματα (π.χ. υπέρταση, λοιμώξεις, έμμηνος ρύση).
Ποιες είναι οι ιδιοπαθείς κεφαλαλγίες;
Εδώ ανήκουν η κεφαλαλγία "τάσεως", η ημικρανία και η αθροιστική κεφαλαλγία. Όλες έχουν περιοδικό χαρακτήρα.
Ποιοι είναι οι χαρακτήρες της κεφαλαλγίας "τάσεως";
Η κεφαλαλγία "τάσεως", οφείλεται σε σύσπαση των μυών, έχει συσφικτικό χαρακτήρα, είναι πιο ήπια από την ημικρανία και εντοπίζεται συνήθως στην πίσω πλευρά (ινιακή) της κεφαλής, και από τις δυο μεριές. Είναι η συχνότερη μορφή κεφαλαλγίας.
Τι είναι η ημικρανία και η αθροιστική κεφαλαλγία;
Η ημικρανία οφείλεται σε τοπική διαταραχή της κυκλοφορίας του αίματος και παρουσιάζεται σαν έντονος πόνος με σφύζοντα χαρακτήρα, που συνήθως εντοπίζεται στο μέτωπο και στον κρόταφο, στη μια πλευρά της κεφαλής και μπορεί να συνοδεύεται από ναυτία, έμετο ή διαταραχές της όρασης. Έχει κληρονομικό χαρακτήρα και ενδεχομένως προηγούνται προειδοποιητικά φαινόμενα (π.χ. φωταψίες).
Η αθροιστική κεφαλαλγία είναι σπάνια. Μοιάζει με την ημικρανία σε εντόπιση και συνοδεύεται από συμπτώματα από τα μάτια και τη μύτη.
Υπάρχει θεραπεία για την κεφαλαλγία;
Για την ημικρανία και την κεφαλαλγία τάσεως, η θεραπεία αφορά την ανακούφιση από τα συμπτώματα. Χρησιμοποιούνται αρχικά τα κοινά αναλγητικά, δηλαδή τα παυσίπονα (ασπιρίνη, παρακεταμόλη, μη στερινοειδή αντιφλεγμονώδη), όμως για την ημικρανία μπορεί να χρειαστούν ισχυρότερα φάρμακα (εργοταμινικά παράγωγα ή σουματριπτάνη). Για την ημικρανία υπάρχει επιπλέον προφυλακτική αγωγή (π.χ. b-blockers). Η θεραπεία της αθροιστικής κεφαλαλγίας είναι πιο περίπλοκη. Στις δευτεροπαθείς κεφαλαλγίες, μόνο η εκρίζωση της πρωταρχικής διαταραχής επιτυγχάνει λύση του προβλήματος.
Πότε πρέπει να μας ανησυχήσει η κεφαλαλγία;
"Επικίνδυνη" είναι η κεφαλαλγία που συνοδεύει άλλα σοβαρά νοσήματα και ευτυχώς είναι σπάνια. Σημάδια που πρέπει να μας ανησυχήσουν είναι η πρόσφατη έναρξή της, η αιφνίδια εμφάνισή της σε άτομο που προηγουμένως δεν είχε πονοκεφάλους, ειδικά αν είναι άνω των 50 ετών, η αλλαγή των χαρακτήρων της, και προπάντων αν συνοδεύεται από πυρετό, δυσκαμψία του αυχένα, νευρολογικές διαταραχές ή διαταραχές της συνείδησης.
Υπάρχουν προβλήματα σχετιζόμενα με τη χρήση αναλγητικών φαρμάκων;
Η αλόγιστη χρήση κοινών αναλγητικών για τις ουσιαστικά ακίνδυνες κεφαλαλγίες τάσεως (μεγάλο ποσοστό των οποίων έχει ψυχογενή βάση λόγω των καταστάσεων stress) δεν λύνει το πρόβλημα και κρύβει επιπλέον κινδύνους, όπως οι βλάβες του στομάχου, των νεφρών και του ήπατος.